Cieszyńskie Koło Przewodników PTTK w Cieszynie w 2012 roku, obchodziło swoje 60 - lecie.
Historia Koła jest ściśle związana z historią PTTK, bowiem powstałe pod koniec 1950 r. z PTT i PTKraj Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze przejęło także sprawy przewodnictwa i nadało mu nowe treści i nowe formy organizacyjne. W owym czasie w cieszyńskim Oddziale PTTK działała już spora grupa przodowników, zajmująca się prowadzeniem wycieczek górskich latem i zimą. W tamtych czasach w środowiskach turystycznych honorowy tytuł przodownika turystyki górskiej często utożsamiany był z przewodnikiem, a prawne uregulowania tej kwestii przyniosły dopiero późniejsze przepisy. W 1952 roku odbył się pierwszy kurs przewodników po Cieszynie. Tą właśnie datę przyjęto jako podstawę do obchodów jubileuszu, mimo, że formalnie Koło Przewodników powstało dopiero rok później. Z biegiem czasu koło przekształciło się w Koło Przodowników i Przewodników (1955r.), a następnie w Oddziałową Komisję Przodowników, Przewodników i Organizatorów Turystyki (1962 r.). Natomiast „na walnym zebraniu komisji w 1967 r. w wyniku burzliwej dyskusji doszło do ostatecznej reorganizacji przewodnictwa i ustanowienia Koła Przewodników Beskidzkich i Terenowych przy Oddziale PTTK w Cieszynie.
Koło przez ponad pół wieku swej działalności poszczycić się może bardzo aktywną działalnością. Jego członkowie byli i są nie tylko przewodnikami, ale również aktywnymi działaczami nie tylko środowiska przewodnickiego i turystycznego, ale i społecznikami działającymi na rzecz szeroko pojętego środowiska lokalnego. Historia Koła wpisana jest w historię Cieszyna oraz Polski. Podczas tego czasu dokonały się liczne przemiany, od społecznych, politycznych, ustrojowych, gospodarczych po obyczajowe, które dzielą historię kraju, regionu, miasta, będąc zarazem wpisane w krajobraz życia społecznego środowiska. Koło współtworzy ten obraz. Działacze Koła Przewodników bowiem wiele spośród swych przedsięwzięć realizowali dla i z myślą o społeczności lokalnej, dla mieszkańców Cieszyna i Ziemi Cieszyńskiej. Koło poszczycić się także może bardzo bogatym życiem wewnętrznym – regularnie odbywają się zebrania, szkolenia, wycieczki szkoleniowe, a także imprezy towarzyskie Koła. Stale także w gronie przewodnickiej braci pojawiają się nowe osoby, które pomyślnie ukończyły kolejne kursy przewodnickie.
W 1968 roku odbył się egzamin wieńczący pierwszy, trwający dziewięć miesięcy kurs przewodnicki. Absolwenci tego kursu zasilili szeregi Koła – podobnie jak i następnych kursów w latach 1972, 1975, 1978, 1986.
Koło Przewodników nie miało w tamtych latach swojego lokum. Członkowie spotykali się w sali zebrań przy Rynku 17, gdzie też odbywały się comiesięczne „czwartki szkoleniowe”, organizowane do dziś. Kronika Koła z roku 1970 odnotowuje liczne działania i przedsięwzięcia realizowane przez członków Koła. W tradycję Koła weszły zorganizowane po raz pierwszy w roku 1978. Posiady Przewodnickie w Istebnej upamiętniające postać Jana Kawuloka. Ta impreza również organizowana jest przez Koło po dziś dzień wspólnie z Kołem Przewodników PTTK w Wiśle.
Nie sposób wymienić wszystkich osiągnięć i przedsięwzięć organizowanych przez działaczy Koła. Wymienić jednak należy kilka ważniejszych wydarzeń, by zarysować obraz ogromnej aktywności cieszyńskiej społeczności przewodnickiej. W 1982 roku hucznie obchodzono XXX-lecie przewodnictwa na Ziemi Cieszyńskiej. Zaproszono ponad 30 kół z całej Polski, co dowodzi szerokich kontaktów działaczy Koła w ogólnopolskim środowisku przewodnickim. W 1985 r. jubileuszowy zlot przewodników zorganizowano z okazji potrójnej rocznicy: 110- lecia przewodnictwa w Polsce, 100 – lecia istnienia Macierzy Ziemi Cieszyńskiej oraz 75-lecia powstania Polskiego Towarzystwa Turystycznego w Cieszynie. W roku 1988 po raz pierwszy zorganizowano Cieszyńskie Miscellanea Przewodnickie – organizowane rokrocznie do dziś przewodnickie sesje naukowe o charakterze szkoleniowym. Na uwagę zasługuje fakt, iż to właśnie temu Kołu powierzono w 2007 roku w jego 55-lecie organizację XXV Jubileuszowego Ogólnopolskiego Górskiego Rajdu Przewodników PTTK.
Ważne miejsce pośród tematyki spotkań, wykładów, sesji szkoleniowych organizowanych przez członków Koła zajmuje problematyka Zaolzia. Prócz bloków tematycznych poświęconych Zaolziu, jak np. IV Miscellanea w 1991 roku, które w całości poświęcone były tej tematyce, przewodnicy traktują Śląsk Cieszyński całościowo, uczą się topografii terenu, dostępności szlaków i obiektów stanowiących atrakcje turystyczne zarówno po prawej, jak i po lewej stronie granicznej rzeki Olzy. Zarówno w czasie kursów, jak i późniejszych wycieczek szkoleniowych poznawane są atrakcje i szlaki Beskidu Morawsko – Śląskiego. Również podczas XXV Jubileuszowego Ogólnopolskiego Rajdu Przewodników PTTK w 2007 roku, na który zjechali przewodnicy z całej Polski, organizatorzy z cieszyńskiego Koła zapoznali koleżanki i kolegów z innych regionów Polski z Zaolziem. Całościowo pod względem przewodnickich szkoleń traktowane jest również samo miasto Cieszyn.
Poddawszy się wymogowi czasów, utworzono na bieżąco aktualizowaną stronę internetową koła www.przewodnicy-cieszyn.kx.pl, z której każdy dowiedzieć może się o bieżących sprawach i wydarzeniach Koła
Z ważniejszych faktów historycznych należy też podać, iż w szeregi Koła wstąpili absolwenci dwóch kolejnych kursów, którzy szkolenie przewodnickie ukończyli i egzaminy zdali w 2003 i 2005 roku. W czerwcu 2010 roku kolejny organizowany przez koło kurs ukończyło 35 młodych osób, z których 21 zdało pomyślnie egzamin.
Zwrócić należy uwagę również na fakt, że zainteresowania kulturalne i hobbystyczne poszczególnych członków Koła były przedmiotem badań i pracy magisterskiej naszej koleżanki Beaty Tyrny. Z pracy p.t.: Zainteresowania hobbystyczne i kulturalne przewodników górskich (na przykładzie przewodników zrzeszonych w cieszyńskim kole PTTK) i jej bibliografii zaczerpnięto niniejszy tekst.
Aktualnie Koło liczy 57 członków, a przez bogatą historię Koła przewinęło się ponad 300 nazwisk. Trzeba tutaj wymienić:
Przewodnicy okresu pionierskiego (lata 1952 – 1955):
Bronisław Bazelides, Edward Biszorski, Jerzy Bogucki, Jan Broda, Jan Cięgiel, Oskar Ciompa, Piotr Czyż, Józef Ganzel, Władysław Hamerlok, Władysław Jadamus, Anna Januszewska, Aleksander Januszewski, Witold Jasicki, Karol Kaleta, Zdzisław Kardasz, Klemens Koźbiał, Gustaw Kożdoń, Zbigniew Kunc, Feliks Lebiedzik, Antoni Michalski, Halina Ostrowska, Bogusław Pasz, Stanisław Raciszewski, Jan Rucki, Adam Sabela, Tadeusz Sikora, Walter Sprenzel, Karol Szczepański, Adela Szczuka, Ewa Sztwiertnia, Alojzy Szupina, Witold Zarzycki
Przewodniczący i Prezesi Koła:
Gustaw Kożdoń, Radzisław Hampel, Alojzy Szupina, Władysław Sosna, Jan Puczek, Lucjan Jurys, Czesław Stawarz, Jan Żywioł, Władysław Orszulik, Ryszard Syrokosz, Leszek Lipsa.
Instruktorzy przewodnictwa:
Lucyna Bardel, Piotr Brenner, Janina Dyrda, Jan Gibiec, Lucjan Jurys, Stanisław Kawęcki, Wanda Kubicka, Leszek Lipsa, Ryszard Mazur, Bronisław Nowak, Jan Pollok, Jan Puczek, Andrzej Sikora, Tadeusz Sikora, Władysław Sosna, Ryszard Syrokosz, Alojzy Szupina, Jacek Tyczkowski, Henryk Więzik, Bronisław Żyła, Jan Żywioł.
„Zasłużony Przewodnik PTTK”:
Karol Bojda, Bogusław Francus, Irena Góra, Henryka Jałowiec, Lucjan Jurys, Stanisław Kawęcki, Ryszard Mazur, Władysław Orszulik, Michał Pilch, Władysław Sosna, Czesław Stawarz, Jacek Tyczkowski, Franciszek Wajner, Henryk Więzik, Bronisław Żyła.
Aktualnie pełnione funkcje we władzach PTTK:
Lucyna Bardel – Prezes Oddziału PTTK w Bielsku- Białej
Stanisław Kawęcki – Członek Samorządu PT woj. śląskiego
Jan Machała - Członek Zarządu Oddziału PTTK „Beskid Śląski” w Cieszynie
Ryszard Mazur – Prezes Honorowy Oddziału PTTK „Beskid Śląski” w Cieszynie, Z-ca Przewodniczącego Kapituły Odznaczeń Zarządu Głównego PTTK,
Jan Pollok – Wiceprezes Zarząd Oddziału PTTK „Beskid Śląski” w Cieszynie
Piotr Stebel – Zarząd Oddziału PTTK „Beskid Śląski” w Cieszynie
Alojzy Szupina – Sąd Koleżeński Oddziału PTTK „Beskid Śląski” w Cieszynie
Jacek Tyczkowski – Prezes Zarządu Oddziału PTTK „Beskid Śląski” w Cieszynie
Henryk Więzik – Prezes Komisji Rewizyjnej Oddziału PTTK „Beskid Śląski” w Cieszynie
opracował Ryszard Syrokosz, aktualizacja : Bogusław Bujok i Mirosław Krzeszowiak